سندرم پیریفورمیس (از علل درد عمقی لگن)

سندرم پیریفورمیس | درد پشت لگن (باسن) علل متعددی دارد که یکی از علل آن، سندرم پیریفورمیس یا گرفتگی عضله پیریفورمیس است. درد پیریفورمیس و سندرم پیریفشورمیس عارضه‌ای دردناک و ناتوان کننده می باشند.

این بیماری در اثر وجود مشکل در عضله پیریفورمیس بروز می‌یابد که عضله‌ای در عمق ناحیه باسن است. در سندرم پیریفورمیس التهاب و اسپاسم عضله پیریفورمیس موجب درد ناحیه باسن و لگن شده و حتی ممکن است موجب فشار بر روی عصب سیاتیک شود.

عصب سیاتیک درست از زیر این عضله عبور می کند و اسپاسم درمان نشده عضله پیریفورمیس ممکن است عصب سیاتیک را آزرده کرده و علاوه بر احساس درد در باسن و لگن موجب انتشار این درد به کمر و پشت ران در مسیر سیاتیک شود.

سندرم پیریوفورمیس در تمام سنین و در هر دو جنس ممکن است اتفاق بیافتد ولی در خانم های ۴۵ تا ۶۵ سال شیوع بالاتری دارد. درد پیریفورمیس ممکن است دو طرفه باشد. با اقدام درمانی مناسب و به موقع می توانید از عوارض بعدی پیشگیری نمایید.

علائم و نشانه های درد پیریفوریس و سندرم پیریفوریس

سندرم پیریفورمیس معمولاً با درد در باسن بخصوص در هنگام نشستن، فشار مستقیم روی ناحیه باسن، هنگام انداختن یک پا روی پای دیگر یا حین بالا و پایین رفتن از پله، راه رفتن زیاد ایجاد و تشدید می شود.

در این سندرم ممکن است درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در باسن و پشت ران و در مسیر عصب سیاتیک ایجاد شود. درد می تواند شدید بوده و زندگی عادی فردی، اجتماعی و شغلی را مختل کند.

بطور کلی علائم شامل:

• درد در باسن که ممکن است به پاها نیز منتشر شود
• افزایش درد با نشستن طولانی مدت
• افزایش درد هنگام بالا و پایین رفتن از پله
• افزایش درد هنگام وارد شدن فشار به باسن
• افزایش درد هنگام راه رفتن
• تسکین درد هنگام دراز کشیدن به پشت
• کاهش دامنه حرکتی مفصل لگن و ران

دلایل و عوامل ایجاد کننده

• آسیب‌ دیدگی عضله پیریفورمیس
• التهاب نقاط ماشه ای عضله پیریفورمیس
• ضعف عضلات لگن و باسن
• نشستن به مدت طولانی
• سابقه دیسک کمر
• سابقه تنگی کانال نخاعی
• آسیب دیدگی لگن در اثر وارد شدن ضربه یا تصادف
• فعالیت‌ های تکراری و شدید
• ورزش یا فعالیت بدنی سنگین که سبب کشش بیش از حد این عضله شود
• ناهنجاری های مادرزادی این عضله
• چاقی و وزن بالا

تشخیص درد پیریفوریس و سندرم پیریفوریس

در قدم اول معاینه دقیق و کامل توسط پزشک معالج بسیار مهم و تشخیصی است. پزشک ممکن است برای افتراق سایر بیماریهایی که علائم درد پیریفورمیس را تقلید می کنند، از نوار عصب وعضله یا تصویربرداری اشعه ایکس یا ام آر آی نیز بهره ببرد و بر اساس نتایج بدست آمده مناسب ترین شیوه درمان را اتخاذ کند.

پزشک متخصص یا فوق تخصص طب فیزیکی می تواند با استفاده از سونوگرافی عضلانی – اسکلتی به تشخیص و درمان این بیماران سرعت بخشد.

درمان درد پیریفوریس و سندرم پیریفوریس

درمان سندرم پیریفورمیس عموماٌ با روش‌های غیرجراحی می‌باشد. کاهش میزان فعالیت هایی که باعث تشدید علائم بیمار می شود ضروری است تا فشار کمتری به عضله پیریفورمیس و عصب سیاتیک زیر آن وارد شود.

گرما و دارو

برای کمک به کاهش درد و التهاب می توان از کیسه آب گرم یا تشکچه برقی و همچنین داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کرد.

تزریق عضله پیریفورمیس تحت هدایت سونوگرافی

درد بسیاری از بیماران در صورت تزریق هدفمند داخل عضله پیریفورمیس و اطراف عصب سیاتیک آرام می‌شود. در موارد درد طول کشیده و یا درد شدید که فعالیت معمول زندگی دچار اختلال شده است، تزریق عضله پیریفورمیس تحت هدایت سونوگرافی توسط متخصص یا فلوشیپ فوق تخصصی طب فیزیکی، روش بسیار کارآمدی برای درمان درد این سندرم محسوب می‌شود.

گرما و ماساژ

گرما و ماساژ عمقی این عضله می تواند در موارد گرفتگی و اسپاسم این عضله بکار رود و موجب شش شدن عضله و رفع اسپاسم عضله پیریفورمیس می شود.

طب سوزنی

طب سوزنی در درمان دردها و گرفتگی های عضله پیریفورمیس از روشهای موثر و مفید می باشد که می بایست توسط پزشک آشنا به این بیماری و آشنا به آناتومی بدن (بعلت مجاورت عصب سیاتیک و ارگانهای لگنی با این عضله) انجام شود.
طب سوزنی در کلینیک های متخصصین طب فیزیکی توسط متخصص یا فلوشیپ فوق تخصصی انجام می پذیرد.

تمرینات کششی عضله پیریفورمیس

گرما بمدت 15 دقیقه و سپس حرکات کشش عضله پیریفورمیس نقش عمده ای در درمان این بیماری دارند. متخصصین طب فیزیکی به شما آموزش می دهند که مفصل ران و پا را در چه موقعیتی قرار دهید که تا عضله پیریفورمیس به آرامی کشش پیدا کند و اسپاسم عضله کاهش یابد.

تمرین‌های کششی را باید در طول ساعات روز و هر چند ساعت یک بار انجام بدهید. هنگام انجام دادن تمرین‌های کششی حرکات را تا 30 ثانیه نگه دارید.

تمرین کششی اول

به پشت دراز بکشید، زانو سمت درگیر را خم کنید و با دست سمت مقابل زانو را به سمت شانه مقابل مطابق تصویر بکشید. در این حالت کششی را در عضلات عمقی باسن احساس خواهید کرد. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را 30 بار در طی روز برای سمت درگیر انجام دهید.

تمرین کششی دوم

به پشت دراز بکشید، هر دو زانو را خم کنید. مطابق تصویر، مچ پای سمت درگیر را روی زانوی پای دیگر بگذارید. دست‌هایتان را زیر ران قلاب کنید و پاها را به سمت قفسه سینه بکشید. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را 30 بار در طی روز برای سمت درگیر انجام دهید.

تمرین کششی سوم

کنار تخت معاینه یا میزی با ارتفاع مشابه تخت معاینه بایستید. زانوی سمت درگیر را خم کنید و مشابه تصویر ران و ساق پا را روی سطح نرم تخت بگذارید. در این حالت به سمت جلو خم شوید تا احساس کشش ملایمی در باسن داشته باشید. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را 30 بار در طی روز برای سمت درگیر انجام دهید.

تمرین کششی چهارم

در حالت نشسته، زانوی سمت درگیر را مطابق تصویر خم کنید. کف پا را در سمت دیگر بدن قرار داده و تنه خود را مطابق تصویر به سمت درگیر بچرخانید تا کشش ملایمی در عضلات عمقی باسن احساس کنید. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را 30 بار در طی روز برای سمت درگیر انجام دهید.َ

سندرم پیریفورمیس